จังหวัดชลบุรี จัดงานประเพณีวิ่งควายอย่างยิ่งใหญ่ ครั้งที่ 141 ปี

     วันจันทร์ที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2555 นายสนธยา คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานพิธีเปิดงานประเพณีวิ่งควาย จังหวัดชลบุรี ประจำปี 2555 ณ บริเวณสนามหน้าศาลากลางจังหวัดชลบุรี และบริเวณสนามหน้าที่ว่าการอำเภอเมืองชลบุรี

     งานประเพณีวิ่งควาย เป็นประเพณีที่มีมาแต่บรรพกาล จนไม่สามารถชี้ชัดได้ว่ามีมาแต่สมัยใด และใครเป็นผู้ริเริ่ม เป็นประเพณีที่สืบทอดมาหลายชั่วอายุคน และในครั้งนี้เป็นครั้งที่ 141 ปี ซึ่งตรงกับวันขึ้น 14 ค่ำ ครั้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จประพาสจังหวัดชลบุรี เมื่อวันเสาร์ที่ 7 ธันวาคม 2455 ผู้ว่าราชการจังหวัดชลบุรี ในสมัยนั้นคือ พระยาวิเศษฤาไชย ได้จัดวิ่งควายถวายทอดพระเนตร

     นายเดโช คงชยาสุขวัฒน์ นายกเทศมนตรีเมืองชลบุรี เปิดเผยว่า จังหวัดชลบุรี ร่วมกับเทศบาลเมืองชลบุรี และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย จัดงานประเพณีวิ่งควาย จังหวัดชลบุรี ประจำปี 2555 (ครั้งที่ 141) “หนึ่งเดียวในไทย หนึ่งเดียวในโลก” เป็นประเพณีคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดมานานถึง 139 ปี โดยทุกปีก่อนออกพรรษา 1 วัน คือวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 11 เกษตรกรชาวชลบุรี จะนำควายมาวิ่งแข่งขัน ณ บริเวณหน้าวัดใหญ่อินทาราม แต่ในปัจจุบันบริเวณหน้าวัดใหญ่อินทารามมีความหนาแน่น สถานที่ไม่อำนวยแก่การจัดงานประเพณีวิ่งควาย จังหวัดชลบุรี และเทศบาลเมืองชลบุรี ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของงานประเพณีวิ่งควาย ซึ่งถือเป็นงานประเพณีอันยิ่งใหญ่ หนึ่งเดียวในไทย หนึ่งเดียวในโลก จึงได้ร่วมกันอนุรักษ์และรักษาประเพณีนี้ไว้ โดยกำหนดให้จัดงานขึ้น ณ สนามหน้าที่ว่าการอำเภอเมืองชลบุรี และสนามหน้าศาลากลางจังหวัดชลบุรีเป็นประจำทุกปี มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบสานมรดกทางวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดชลบุรี และส่งเสริมการท่องเที่ยวภายในจังหวัด

     โดยในปีนี้ คณะกรรมการจัดงานได้กำหนดให้มีกิจกรรมต่างๆ มากมาย อาทิ การแข่งขันวิ่งควาย รุ่นซุปเปอร์จิ๋ว รุ่นจิ๋ว รุ่นเล็ก รุ่นใหญ่ การประกวดสุขภาพควาย ควายสวยงามและพ่อพันธุ์ แม่พันธุ์ควาย การประกวดตกแต่งควาย ประเภทสวยงามและตลกขบขัน การประกวดน้องนางบ้านนา การประกวดสาว(เหลือ) น้อยบ้านนา การละเล่นและการแข่งขันกีฬาไทยพื้นบ้าน เช่น การกระโดดเชือกหมู่ ตะกร้อลอดห่วง มวยไทย ยิงเป้าด้วยหนังสติ๊ก การเล่นปริศนา คำทาย (ทายโจ๊ก) ไก่ชน การประกวดร้องเพลงไทยลูกทุ่ง นอกจากนี้ ยังจะได้ชื่นชมการแห่ขบวนเกวียนกัณฑ์ตระการตา ขบวนคำขวัญของจังหวัดชลบุรี ขบวนอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยของหน่วยงานต่างๆ รวมถึงการจำหน่ายสินค้า OTOP และการแสดงมหรสพต่างที่เปิดให้ชมฟรีตลอดงาน

     นายคมสัน เอกชัย ผู้ว่าราชการจังหวัดชลบุรี กล่าวว่า งานประเพณีวิ่งควาย เป็นประเพณีท้องถิ่นคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดชลบุรีมาเป็นระยะเวลายาวนาน จะเห็นได้จากเกษตรกรต่างก็จะตกแต่งควายของตนเองให้สวยงาม ซึ่งเป็นการทำขวัญควายไปในตัว สิ่งที่เป็นผลพลอยได้จากประโยชน์โดยตรงคือ เกษตรกรที่อยู่ทั่วสารทิศของจังหวัดชลบุรี ได้มีการโอกาสมาพบปะสังสรรค์แลกเปลี่ยนความคิดเห็น สอบถามสารทุกข์สุขดิบซึ่งกันและกัน มีการจัดเลี้ยงกันอย่างสุนกสนาน งานประเพณีวิ่งควายในวันนี้ เป็นวันนัดพบของเกษตรกรซึ่งได้รับคำยกย่องว่า เป็นกระดูกสันหลักของชาติ แต่เดิมเกษตรกรจะนำความมาวิ่งแข่งขันกันในเมืองเวลามาก็นำผลผลิตทางการเกษตรมาขาย เวลากลับก็ซื้อข่าวของกลับไปทำบุญที่วัดใกล้บ้าน แต่ในปัจจุบัน จังหวัดชลบุรีเปลี่ยนสภาพจากเมืองเกษตรกรรมมาเป็นเมืองอุตสาหกรรม และการท่องเที่ยว ทำให้สภาพชีวิตความเป็นอยู่ต้องเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม จากอิทธิพลและสิ่งแวดล้อมดังกล่าว มีผลกระทบต่องานประเพณีวิ่งควาย ทั้งทางตรงและทางอ้อมซึ่งจะมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับพี่น้องประชาชนชาวจังหวัดชลบุรีเป็นตัวแปรที่สำคัญ ในการสืบทอดเจตนารมณ์ของบรรพชนอย่างเป็นรูปแบบ และมีระบบไว้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาวจังหวัดชลบุรี และช่วยกันอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีวิ่งควายให้คงอยู่สืบต่อไป

     นายสนธยา คุณปลื้ม อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า หลังจากไถ่หวานได้เสร็จเรียบร้อยแล้ว เป็นเวลาข้าวกล้าในนา พืชพันธุ์ธัญยาหารในไร่กำลังตกดอกออกรวง เป็นฤดูที่ชาวไร่ชาวนากำลังมองเห็นผลจากแรงกายของตน ตลอดจนแรงสัตว์ที่ได้ใช้ทำงานกำลังจะให้ผลอยู่รำไร ความสุขและความหวังกำลังรออยู่เบื้องหน้าอย่างน่าภาคภูมิใจ อีกไม่ช้าก็จะเก็บเกี่ยวข้าวกล้าในนา ตลอดจนพืชผลต่างๆที่ได้ไถหว่านไว้ วัวควายที่ได้ไถนาเป็นเวลาหลายเดือน ควรจะได้มีส่วนได้รับความสุขตามสภาพบ้าง ต่างตกแต่งวัวควายของตนให้สวยงาม เป็นการทำขวัญควาย แล้วก็นำความเข้าเมืองเพื่อพลบปะกับบรรดาเกษตรกรทั้งหลาย ไม่ว่าอยู่สารทิศใดก็มีโอกาสพบปะสังสรรค์กันในวันนั้น งานประเพณีวิ่งควายเป็นการแสดงออกถึงความมีเมตตาธรรมสูงต่อวัวควยที่ทำงานให้กับตน เป็นสัตว์ที่มีคุณแก่ชีวิตตนไม่ยอมฆ่าสัตว์เหล่านั้นเป็นอาหาร และเป็นการแสดงออกถึงความร่วมมือ ร่วมแรง ร่วมใจ ในการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมประเพณีอันดีงาม ของท้องถิ่น เพื่อสืบสารวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามให้คงอยู่คู่ชาวจังหวัดชลบุรีต่อไป

ปริญญา/ข่าว/ภาพ