ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา จึงได้จัดทำโครงการ “ปรากฏการณ์จันทรุปราคาในวันลอยกระทง ๒๕๕๕”

     วันลอยกระทงถือเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งของคนไทย ซึ่งจะตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๒ ตามปฏิทินจันทรคติไทย ประเพณีลอยกระทงมีจุดเริ่มต้นมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยซึ่งคนสมัยก่อนเชื่อว่าการลอยกระทงจะเป็นการขอขมาพระแม่คงคาที่มนุษย์ได้ใช้น้ำบริโภคอุปโภคและทิ้งสิ่งปฏิกูลต่างๆลงสู่แหล่งน้ำ หรือบางคนก็เชื่อว่าเป็นการลอยความทุกข์ความโศกเศร้ารวมถึงโรคภัยต่างๆ ไปกับน้ำ ซึ่งก็ถือเป็นกุศโลบายของคนสมัยโบราณในการสร้างจิตสำนึกและเป็นการสร้างเสริมกำลังใจให้แก่คนในชุมชน สำหรับประเพณีลอยกระทงในแต่ละท้องถิ่นก็จะมีรายละเอียดแตกต่างกันไป 
     นอกเหนือจากประเพณีต่างๆ ในวันลอยกระทง สิ่งสำคัญทางดาราศาสตร์ในวันสำคัญนี้คือ จะเป็นวันที่ดวงจันทร์เต็มดวง (Full moon) ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่ดวงจันทร์อยู่ด้านตรงข้ามกับโลกเมื่อพิจารณาจากตำแหน่งของดวงอาทิตย์ เราจะเห็นดวงจันทร์สว่างเต็มดวงเป็นวงกลมและสามารถสังเกตพื้นผิวของดวงจันทร์ได้อย่างชัดเจน ในวันพระจันทร์เต็มดวงหรือวันเพ็ญอาจเกิดปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์เพิ่มขึ้นได้อีกนั่นคือ การเกิดจันทรุปราคา ปรากฏการณ์จันทรุปราคา (Lunar Eclipse) เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อ ดวงอาทิตย์ โลก และดวงจันทร์ เคลื่อนที่มาอยู่ในแนวระนาบเดียวกันพอดีทำให้เงาของโลกบดบังดวงจันทร์เกิดเป็นเงามืดเงามัว การเกิดจันทรุปราคาอาจเป็นแบบเต็มดวง แบบบางส่วน หรือเป็นจันทรุปราคาเงามัวก็ได้
     ในวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๕ จะเกิดปรากฏการณ์จันทรุปราคาครั้งที่สองของปีพ.ศ. ๒๕๕๕ ซึ่งเป็นจันทรุปราคาแบบ “เงามัว” โดยความสว่างของดวงจันทร์จะลดลงอย่างชัดเจนจนสามารถสังเกตุเห็นด้วยตาเปล่า โดยจะมืดลงจากทางด้านเหนือของดวงจันทร์ โดยเริ่มต้นปรากฏการณ์เมื่อดวงจันทร์เข้าสู่เงามัวเวลา ๑๙:๑๔ น. ตามเวลาประเทศไทย และเข้าสู่เงามัวทั้งดวงเวลา ๒๑:๓๓ น. และสิ้นสุดปรากฏการณ์เวลา ๒๓:๕๑ น. ในสถานการณ์จริงการสังเกตการณ์จันทรุปราคาเงามัวตอนที่เริ่มและสิ้นสุดปรากฏการณ์ด้วยตาเปล่าแทบจะไม่สามารถสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลง จนกระทั่งดวงจันทร์เข้าสู่เงามัวไปแล้ว ๒ ใน ๓ ของพื้นที่ผิวปรากฏของดวงจันทร์ ซึ่งก็อยู่ในช่วงเวลาที่ดวงจันทร์เข้าสู่เงามัวมากที่สุดด้วย
     จากความสำคัญของปรากฏการณ์ดังกล่าวซึ่งเกิดในช่วงประเพณีวันลอยกระทง ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา จึงได้จัดทำโครงการ “ปรากฏการณ์จันทรุปราคาในวันลอยกระทง ๒๕๕๕” โดยมีการจัดกิจกรรมต่างๆ เช่น การให้ความรู้เกี่ยวกับดาราศาสตร์เบื้องต้น การบรรยายความสัมพันธ์ของดาราศาสตร์ต่อศิลปวัฒนธรรมระดับชุมชน การร่วมสังเกตการณ์ปรากฏการณ์จันทรุปราคาเงามัว และกิจกรรมนันทนาการ เพื่อให้คณาจารย์ นิสิต ตลอดจนผู้ที่สนใจทั่วไปได้ร่วมกิจกรรมต่างๆที่ทางภาควิชาฟิสิกส์ได้จัดเตรียมไว้ เข้าร่วมฟังการบรรยายและเสวนาเกี่ยวกับประเพณีและวัฒนธรรมระหว่างประเทศในกลุ่มอาเซียนจากวิทยากรและร่วมสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ครั้งนี้ ซึ่งคณะกรรมการคาดหวังว่าโครงการนี้จะเป็นการเสริมสร้างความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ส่งเสริมการร่วมกันทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมในชุมชน สร้างแรงจูงใจและจุดประกายความคิดทางด้านวิทยาศาสตร์แก่เยาวชนอันเป็นอนาคตของชาติต่อไป